Κυριακή 19 Ιουνίου 2011

Πώς αλλάζουν οι καιροί... Les temps qui changent...

Παράπονα ενός ισπανού επισκόπου για την επίδραση της αραβικής λογοτεχνίας στη νεολαία (10ος αιώνας)


Μερικοί χριστιανοί αδελφοί μας χαίρονται τα ποιήματα και τα μυθιστορήματα των Αράβων. Μελετούν τα έργα των μουσουλμάνων θεολόγων και φιλοσόφων, όχι για να αναιρέσουν το περιεχόμενό τους, αλλά για να αποκτήσουν το σωστό και κομψό αραβικό ύφος. Πού υπάρχει σήμερα ένας λαϊκός που μπορεί να διαβάσει τα λατινικά σχόλια της Αγίας Γραφής;
Οι νεαροί Χριστιανοί δεν γνωρίζουν άλλη λογοτεχνία εκτός της αραβικής. Διαβάζουν και μελετούν αραβικά βιβλία, συγκροτούν με τεράστια έξοδα ολόκληρες βιβλιοθήκες και εξυμνούν τις αραβικές συνήθειες.


Plaintes d'un évêque espagnol contre l'influence de la littérature arabe sur la jeunesse (XXe siècle)

Certains de nos frères chrétiens se délectent des poèmes et des romans arabes. Ils étudient les oeuvres des théologiens et des philosophes musulmans, pas pour invalider leur contenu, mais pour adopter correctement le style arabe raffiné. Où trouver de nos jours un laïc pouvant lire les scolies latines de la Bible ?
Les jeunes chrétiens ne connaissent d'autre littérature que celle des Arabes. Ils lisent et étudient les livres arabes, créent en dépensant beaucoup d'entières bibliothèques et glorifient les coutumes arabes.

H. Busley-H. Glaser-W. Hug, Geschichtliche Weltkunde, τ. 2, Φραγκφούρτη – Βερολίνο – Μόναχο, 1981, σ. 20 στο Ιωάννης Δημητρούκας - Θουκυδίδης Ιωάννου, Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία Β΄ Γυμνασίου, Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα, 2009, σ. 29.

Σάββατο 18 Ιουνίου 2011

Υπάρχει άραγε "γνήσιος" πολιτισμός; - Peut-on parler de civilisations "pures"?

Ο τυπικός σημερινός Αμερικανός πολίτης σηκώνεται από το κρεβάτι του που είναι φτιαγμένο πάνω σε ένα μοντέλο που προέρχεται από την Εγγύς Ανατολή και τροποποιήθηκε στη Βόρεια Ευρώπη, πριν μεταφερθεί στην Αμερική. Πετάει τις κουβέρτες που είναι από βαμβάκι, εγκλιματισμένο στην Ινδία ή από λινό, εγκλιματισμένο στην Εγγύς Ανατολή ή από μετάξι που η χρήση του ανακαλύφτηκε στην Κίνα. Όλα αυτά τα υλικά χρησιμοποιήθηκαν με τεχνική επεξεργασία που επινοήθηκε στην Εγγύς Ανατολή. Φοράει τα μοκασίνια του, που εφευρέθηκαν από τους Ινδιάνους των Ανατολικών δασών και πηγαίνει στο μπάνιο που οι εγκαταστάσεις του είναι ένα κράμα Ευρωπαϊκών και Αμερικανικών εφευρέσεων. Βγάζει την πυτζάμα του, ένα ένδυμα που εφευρέθηκε από τους αρχαίους Γαλάτες. Κατόπιν ξυρίζεται, εκτελεί δηλαδή μια μαζοχιστική ιεροτελεστία που φαίνεται να προέρχεται από τη Σουμερία ή από την Αρχαία Αίγυπτο.
Γυρίζοντας στην κρεβατοκάμαρα παίρνει τα ρούχα του από μια καρέκλα Νοτιοευρωπαϊκού τύπου κι αρχίζει να ντύνεται. Ντύνεται με ρούχα που η φόρμα τους προήλθε από τα δερμάτινα ρούχα των νομάδων των Ασιατικών στεπών, φοράει παπούτσια από δέρμα κατεργασμένο με έναν τρόπο που επινοήθηκε στην Αρχαία Αίγυπτο, φτιαγμένα σε ένα μοντέλο από τους κλασικούς πολιτισμούς της Μεσογείου και δένει γύρω από το λαιμό του μια φωτεινόχρωμη υφασματένια λωρίδα που είναι ένα πολιτιστικό κατάλοιπο από το σάλι που έριχναν οι Κροάτες στους ώμους τους το 17ο αιώνα. Πριν βγει για πρόγευμα ρίχνει μια ματιά μέσα από το τζάμι, από γυαλί που εφευρέθηκε στην Αίγυπτο, κι αν βρέχει, φοράει γαλότσες από καουτσούκ που ανακαλύφθηκε από τους Ινδιάνους της Κεντρικής Αμερικής και παίρνει μια ομπρέλα, εφεύρεση της Ν.Α. Ασίας. Φοράει στο κεφάλι του ένα καπέλο από κετσέ, υλικό που εφευρέθηκε στις ασιατικές στέπες.
Πηγαίνοντας για πρόγευμα σταματάει να αγοράσει μια εφημερίδα πληρώνοντας με νομίσματα, που είναι μια αρχαία εφεύρεση της Λυδίας. Στο εστιατόριο βρίσκεται απέναντι σε μια ολόκληρη σειρά δανεισμένων στοιχείων. Το πιάτο του είναι ένα είδος αγγειοπλαστικής που εφευρέθηκε στην Κίνα. Το μαχαίρι του είναι από ατσάλι, ένα μεταλλικό κράμα που πρωτοφτιάχτηκε στη Νότια Ινδία, το πιρούνι του, μια μεσαιωνική ιταλική εφεύρεση, και το κουτάλι του, ένα παράγωγο ενός Ρωμαϊκού πρωτοτύπου. Αρχίζει το πρόγευμά του με πορτοκάλι από την Ανατολική Μεσόγειο, μηλοπέπονο από την Περσία ή με ένα κομμάτι Αφρικανικού καρπουζιού. Έπειτα παίρνει τον καφέ του, προϊόν από ένα φυτό της Αβησσυνίας, με κρέμα και ζάχαρη. Η εξημέρωση της αγελάδας και το άρμεγμά της ξεκίνησε από την Εγγύς Ανατολή, ενώ η ζάχαρη ανακαλύφτηκε στην Ινδία. Μετά από το φρούτο και τον πρώτο καφέ συνεχίζει με μια βάφλα φτιαγμένη με Σκανδιναβική τεχνική από σιτάρι εγκλιματισμένο στη Μικρά Ασία. Το περιχύνει με σιρόπι από σφεντάμι, εφεύρεση των Ινδιάνων των Ανατολικών δασών. Πιθανόν, σαν δεύτερο πιάτο να πάρει και αυγά από ένα είδος πουλιού εξημερωμένου στην Ινδοκίνα ή λεπτές φέτες από το κρέας από ένα ζώο εξημερωμένο στην Ανατολική Ασία, που αλατίστηκε και καπνίστηκε με μια μέθοδο που αναπτύχθηκε στη Βόρεια Ευρώπη.
Όταν ο φίλος μας έχει τελειώσει το φαγητό του, κάθεται αναπαυτικά στην καρέκλα του, για να καπνίσει, που είναι μια Ινδιανο-Αμερικανική συνήθεια. Για να απολαύσει καπνίζοντας το προϊόν ενός φυτού που εγκλιματίστηκε στη Βραζιλία ή να απολαύσει την πίπα του, που προέρχεται από τους Ινδιάνους της Βιργινίας ή το τσιγάρο του που προέρχεται από το Μεξικό. Αν είναι αρκετά τολμηρός, πιθανόν να επιχειρήσει να καπνίσει ένα πούρο, που μας ήλθε από τις Αντίλλες μέσω της Ισπανίας. Ενώ καπνίζει, διαβάζει τις ειδήσεις της ημέρας, καταχωρισμένες στον τύπο με στοιχεία που εφευρέθηκαν στη Γερμανία. Καθώς απορροφάται με τις περιγραφές των ξένων προβλημάτων – κι αν είναι ένας καλός συντηρητικός πολίτης – ευχαριστεί μια Εβραϊκή Θεότητα, στην Ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, για το ότι γεννήθηκε 100% γνήσιος Αμερικανός!!!


Le citoyen américain se réveille dans un lit construit sur un modèle venu du Proche-Orient et modifié en Europe du Nord avant d'être transmis à l'Amérique. Il rejette des couvertures de coton, cultivé en Inde, ou de lin, cultivé dans le Proche-Orient, ou de laine venant de moutons domestiqués au Proche-Orient, ou de soie, dont on découvrit l'usage en Chine. Chacun de ces matériaux a été filé et tissé par des procédés inventés au Proche-Orient. Il enfile ses pantoufles, inventées par les Indiens des forêts de l'Est et se dirige vers la salle de bains, dont les appareils sont un mélange d'inventions européennes et américaines, toutes de date récente. Il ôte son pyjama, vêtement inventé en Inde, et se lave avec du savon, inventé par les anciens Gaulois. Il se rase ensuite, rite masochiste qui semble être venu soit de Sumer, soit de l'ancienne Égypte.
Revenu dans sa chambre, il retire ses vêtements d'une chaise de type sud-européen et commence à s'habiller. Il enfile des vêtements qui doivent leur forme, à l'origine, aux vêtements de soie des nomades des steppes asiatiques, enfile des chaussures faites de peau tannée selon un procédé inventé dans l'ancienne Égypte et découpée selon un modèle venu des civilisations classiques de la Méditerranée ; il noue autour de son cou une bande d'étoffe brillamment colorée qui est une survivance atrophiée des châles portés sur l'épaule par les Croates du XVIIe siècle. Avant de sortir pour le petit déjeuner, il jette un coup d’oeil par la fenêtre, faite de verre inventé en Égypte, et s'il pleut, il enfile des caoutchoucs faits d'une gomme découverte par les Indiens d'Amérique centrale ; il prend un parapluie, inventé en Asie du Sud-Est. Sur sa tête, il pose un chapeau fait de feutre, matériau inventé dans les steppes d'Asie.
En chemin, avant de prendre son petit déjeuner, il s'arrête pour acheter un journal en le payant avec des pièces de monnaie, ancienne invention lydienne. Au restaurant, il affronte une nouvelle série d'éléments empruntés : son assiette est une forme de poterie inventée en Chine, son couteau est en acier, alliage fabriqué pour la première fois en Inde méridionale, sa fourchette est une invention médiévale italienne et sa cuillère le dérivé d'un objet d'origine romaine. Il commence son petit déjeuner avec une orange, venue de la Méditerranée septentrionale, un melon de Perse ou peut-être une tranche de pastèque africaine. Il prend du café, plante abyssinienne, avec de la crème et du sucre : la domestication des vaches aussi bien que l'idée de les traire vient du Proche-Orient, et le sucre fut inventé en Inde. Après son fruit et son premier café, il prend des gaufres, pâtisserie fabriquée selon une technique scandinave à partir de blé cultivé en Asie Mineure. Sur ces gaufres, il verse du sirop de sucre d'érable, découvert par les Indiens des forêts de l'Est. Comme hors-d’oeuvre, il peut prendre l'oeuf d'une espèce d'oiseau domestiquée en Indochine, ou des languettes de chair d'un animal domestiqué en Proche-Orient, salées et fumées selon un procédé mis au point en Europe du Nord.
Après son repas, il se dispose à fumer, habitude des Indiens américains, en brûlant une plante cultivée au Brésil, soit dans une pipe, venue des Indiens de Virginie, soit dans une cigarette, venue du Mexique. S'il est assez endurci, il peut même essayer un cigare, qui nous est venu des Antilles en passant par l'Espagne. Tout en fumant, il lit les nouvelles du jour imprimées en caractères inventés par les anciens Sémites, sur un matériau inventé en Chine, par un procédé inventé en Allemagne. En dévorant les comptes rendus des troubles extérieurs, s'il est un bon citoyen conservateur, il remerciera un dieu hébreu, dans un langage indo-européen, d'avoir fait de lui un Américain cent pour cent.


Ralph Linton, The Study of Man, New York, Appleton – Century, 1936, σ. 326-327. Στο Λ. Σταυριανός, Ιστορία του ανθρώπινου Γένους (Α΄ Λυκείου), Αθήνα, Ο.Ε.Δ.Β., 1985, σ. 24-25.

Νόμοι μιας άλλης εποχής... Lois d'une autre époque...

Για το φόνο ενός άντρα μεταξύ 20 και 50 ετών: 300 χρυσά νομίσματα, μεταξύ 50 και 65 ετών: 200 χρυσά νομίσματα, άνω των 65 ετών: 100 χρυσά νομίσματα, μεταξύ 15 και 20 ετών: 150 χρυσά νομίσματα. Για το φόνο αγοριού 14 ετών: 140 χρυσά νομίσματα, 13 ετών: 130 χρυσά νομίσματα, 12 ετών: 120 χρυσά νομίσματα... ενός έτους: 60 χρυσά νομίσματα...
(Βισιγοτθικός νόμος)

Αν κάποιος χτυπήσει έναν άλλον στα πλευρά ή στην κοιλιά και του τρυπήσει τα σωθικά: 30 χρυσά νομίσματα, για ιατρικά έξοδα: 5 χρυσά νομίσματα. Αν κάποιος αφαιρέσει χέρι, πόδι ή μάτι ενός άλλου: 100 χρυσά νομίσματα. Αν το χέρι εξακολουθεί να κρέμεται: 63 χρυσά νομίσματα. Αν κάποιος αφαιρέσει τον αντίχειρα του χεριού ή του ποδιού ενός άλλου: 50 χρυσά νομίσματα. Αν ο αντίχειρας εξακολουθεί να κρέμεται: 30 χρυσά νομίσματα. Αν κάποιος αφαιρέσει και δεύτερο δάχτυλο ενός άλλου, δηλαδή αυτό που χρειάζεται στην τοξοβολία: 35 χρυσά νομίσματα...
(Σαλικός νόμος)

Pour le meurtre d'un homme de 20 à 50 ans : 300 sous d'or ; de 50 à 65 ans : 200 sous ; de plus de 65 ans : 100 sous ; de 15 à 20 ans : 150 sous ; Pour le meurtre d'un enfant mâle de 14 ans : 140 sous ; de 13 ans : 130 sous ; de 12 ans : 120 sous... de 1 an : 60 sous...
(Loi wisigothique)

Si quelqu'un frappe autrui dans les côtes ou au ventre d'un coup pénétrant jusqu'aux entrailles : 30 sous ; pour frais médicaux : 5 sous. Si quelqu'un arrache à autrui une main, un pied, un oeil : 100 sous. Mais si la main continue à pendre : 63 sous. Si quelqu'un arrache à autrui un pouce de la main ou du pied : 50 sous. Mais s'il reste pendant : 30 sous. Si quelqu'un arrache à autrui le deuxième doigt, à savoir celui qui sert à tirer l'arc : 35 sous.
(Loi salique)
Βλέπε Louis Halphen, Les Barbares, des grandes invasions aux conquêtes turques du XIe siècle, Paris, PUF.

Τρίτη 3 Μαΐου 2011

Τα μυστικά του τρούλου της Αγίας Σοφίας - Les secrets de la coupole de Sainte Sophie

Δείτε το παρακάτω βίντεο του National Geographic που περιγράφει πώς η Αγία Σοφία καταφέρνει τόσους αιώνες να στέκεται όρθια, παρά τους δυνατούς σεισμούς που πολύ συχνά χτυπάνε την Κωνσταντινούπολη. Το βίντεο αποκαλύπτει όλα τα μυστικά του τρούλου της που έχει διάμετρο 31 μ. και υψώνεται στα 50 μ.

Voyez la vidéo de National Geographic décrivant comment la basilique de Sainte Sophie demeure intacte durant tant de siècles malgré les séismes intenses qui souvent frappent la ville d'Istanbul. La vidéo révèle tous les secrets de sa coupοle de 31 m. de diamètre s'élevant à une auteur de 50 m.

Πέμπτη 21 Απριλίου 2011

Η περήφανη Ελλάδα της καινοτομίας

Στην Ορμύλια Χαλκιδικής υπάρχει το Διαγνωστικό Κέντρο Έργων Τέχνης «Ορμύλια», ένα ίδρυμα που χρησιμοποιεί καινοτόμες δράσεις και όλα τα οφέλη των νέων τεχνολογιών με σκοπό την μη καταστρεπτική ανάλυση των χρωμάτων στα έργα τέχνης και στα μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς (βυζαντινές εικόνες και υφάσματα), έτσι ώστε να βρεθεί η καλύτερη μεθοδολογία συντήρησης και διάσωσης αυτών των έργων. Το κέντρο αυτό είναι πρωτοποριακό παγκοσμίως και σ’ αυτό προσφεύγουν πολλά πανεπιστήμια και κέντρα για τη συντήρηση των δικών τους έργων τέχνης. Μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Ιδρύματος κάνοντας κλικ εδώ. Εμείς δίνουμε τα συγχαρητήριά μας σε όλο το προσωπικό του Κέντρου.

Κυριακή 10 Απριλίου 2011

Τρισδιάστατη Κωνσταντινούπολη 1200 - Constantinople 1200 3D

Αν θέλετε να δείτε τρισδιάστατες εικόνες των μνημείων της Κωνσταντινούπολης όπως ήταν το 1200, τέσσερα χρόνια πριν τη μεγάλη λεηλασία των Σταυροφόρων, κάντε κλικ εδώ. Συγχαρητήρια στους δημιουργούς της ιστοσελίδας.

Si vous voulez voir des images en trois dimensions des monuments de Constantinople comme ils étaient en 1200, quatre ans avant le grand sac des Croisés, cliquez ici. Toutes nos félicitations aux créateurs de ce site.

Η Στήλη του Ιουστινιανού

Στην Κωνσταντινούπολη, στην νότια πλευρά της Αγίας Σοφίας, υπήρχε μια πλατεία, το Αυγουσταίον. Η πλατεία αυτή δεν ήταν δημόσια, αλλά περίκλειστη και μόνο οι αυτοκράτορες μπορούσαν να την επισκεφθούν. Εκεί βρισκόταν και η περιβόητη Στήλη του Ιουστινιανού. Το ύψος της έφτανε εκείνο της Αγίας Σοφίας (70 μ.) και στην κορυφή της υπήρχε ένα έφιππο άγαλμα του Ιουστινιανού που κρατούσε στο αριστερό του χέρι ένα globus cruciger, δηλαδή μια υδρόγειο σφαίρα μ' ένα σταυρό, σύμβολο της κατάκτησης και της υποταγής όλου του κόσμου. Ο αυτοκράτορας φορούσε μια τούφα στο κεφάλι, δηλαδή ένα στέμμα από φτερά παγονιού. Κάποτε αυτή η τούφα έπεσε και για να αποκατασταθεί χρειάστηκε να σκαρφαλώσει ένας ακροβάτης με σκοινί που στερεώθηκε στον τρούλο της Αγίας Σοφίας. Επίσης, γύρω στο 1430, έπεσε η υδρόγειος (ή μήλο, όπως το έλεγαν τότε), και αυτό θεωρήθηκε οιωνός ότι η Πόλη ήταν καταδικασμένη. Τον 16ο αιώνα, οι Οθωμανοί γκρέμισαν τη στήλη, έλιωσαν το άγαλμα για να κάνουν κανόνια. Ευτυχώς υπάρχουν πηγές και κείμενα που περιγράφουν το μνημείο και το 1912 ο Cornelius Gurlitt δημιούργησε ένα σκίτσο του. Κάντε κλικ στην εικόνα αριστερά για να δείτε λεπτομέρειες. Επίσης, μπορείτε να δείτε μια τρισδιάστατη εικόνα αυτού του μνημείου εδώ.

Πηγή: Βικιπαίδεια

Πέμπτη 7 Απριλίου 2011

Rome Reborn

Αν θέλετε να ξεναγηθείτε τρισδιάστατα στην Ρώμη του 320 μ.Χ., δείτε το καταπληκτικό βίντεο που ακολουθεί. Θα δείτε την Ρώμη την εποχή της μεγαλύτερης ακμής της, όταν είχε πληθυσμό περίπου ενός εκατομμυρίου, 7000 κτίρια και έκταση 25 τετραγωνικών χιλιομέτρων! Συγχαρητήρια στο δημιουργό του καθηγητή Bernard Frischer.


Τρίτη 5 Απριλίου 2011

Αλεξάνδρειες...

Ο Πλούταρχος, ο βιογράφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αναφέρει ότι ίδρυσε εβδομήντα πόλεις, που μετατράπηκαν σε σημαντικά κέντρα του ελληνικού πολιτισμού στην ανατολή. Μ’ αυτές τις πόλεις, ο Πλούταρχος υπονοεί ότι ο Μακεδόνας στρατηγός άλλαξε τα ήθη των υπηκόων του στην ανατολή και από βάρβαρους τους μετέτρεψε σε πολιτισμένους πληθυσμούς. Πρόκειται για υπερβολή. Απ’ όσο γνωρίζουμε ο Αλέξανδρος ίδρυσε περίπου είκοσι – αληθινές – πόλεις με μόνιμη ή προσωρινή μακεδονική φρουρά. Άλλες πόλεις απλώς μετονομάστηκαν ή εποικίστηκαν από την αρχή. Οι πόλεις ήταν:
1. Αλεξανδρούπολη: ιδρύθηκε το 340 π.Χ. όταν ήταν ακόμη πρίγκιπας. Ήταν μια πόλη εξ ολοκλήρου ελληνική, που χτίστηκε στην περιοχή των Μαίδων, ένα θρακικό φύλο που κατοικούσε στις όχθες του Στρυμόνα. Σήμερα βρίσκεται στη Βουλγαρία κοντά στο γνωστό Ζαντάνσκι.
2. Αλεξάνδρεια Τρωάδος: μια πόλη κοντά στην Τροία, που ιδρύθηκε την άνοιξη του 334 π.Χ. Ίσως να ιδρύθηκε από κάποιον διάδοχο του Αλέξανδρου.
3. Αλεξάδρεια στην Λάτμο, μια πόλη στην Καρία. Ίσως να χτίστηκε ως φρούριο ή στρατόπεδο το χειμώνα του 333. Ίσως να την ίδρυσε κάποιος διάδοχος του Αλέξανδρου και να της έδωσε το όνομά του. Σήμερα είναι η πόλη Αλίντα της Τουρκίας.
4. Αλεξάνδρεια κοντά στην Ισσό: Πιθανώς να ήταν ένα μόνιμο φρούριο όπου οι βετεράνοι της μάχης της Ισσού να ξεκίνησαν εκεί μια νέα ζωή. Σήμερα είναι το Ισκεντερούν της Τουρκίας.
5. Τύρος: πόλη που προϋπήρχε, χτισμένη από τους Φοίνικες, κατοικήθηκε εκ νέου από έλληνες έποικους και γηγενείς το 332-331 π.Χ. Εγκαταστάθηκε εκεί και μόνιμη μακεδονική φρουρά. Σήμερα είναι η πόλη Σουρ του Λιβάνου.
6. Γάζα: μια πόλη που εποικίστηκε από Έλληνες και γηγενείς το 331 π.Χ. Εγκαταστάθηκε και μόνιμη μακεδονική φρουρά. Σήμερα είναι η ομώνυμη, πολύπαθη πόλη της Παλαιστίνης.
7. Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου: η γνωστή Αλεξάνδρεια στις όχθες του Νείλου. Η τοποθεσία της επιλέχτηκε τον Ιανουάριο του 330 π.Χ. Η πόλη ιδρύθηκε στις 7 Απριλίου. Ήταν εξ ολοκλήρου ελληνική πόλη, αν και υπήρχαν συνοικίες με γηγενείς και Εβραίους. Οι Εβραίοι και οι γηγενείς ήταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας.
8. Αλεξάνδρεια εν Αρίοις: ίσως να ήταν η παλιά πρωτεύουσα των Αρίων, η Αρτακοάνα, ή Αρτικαύδνα, που εποικίστηκε από γηγενείς και Μακεδόνες παλαίμαχους το Σεπτέμβριο του 330. Μάλλον προοριζόταν να γίνει φρούριο. Υπάρχει και η άποψη ότι ήταν μια εξ ολοκλήρου νέα πόλη. Σήμερα είναι η πόλη Χεράτ του Αφγανιστάν.
9. Προφθασία στην Δραγγιανή. η πρωτεύουσα Φράδα μετονομάστηκε σε Προφθασία τον Οκτώβριο του 330. Σήμερα είναι η πόλη Φαράχ στο Αφγανιστάν.
10. Αλεξάνδρεια της Αραχωσίας: η πρωτεύουσα της Αραχωσίας Καπίσα εποικίστηκε από γηγενείς και Μακεδόνες παλαίμαχους το χειμώνα του 330-329 π.Χ. Επρόκειτο για μόνιμη φρουρά. Είναι η σημερινή Κανταχάρ του Αφγανιστάν (η λέξη Κανταχάρ προέρχεται από το όνομα Αλέξανδρος).
11. Αλεξάνδρεια υπό τον Καύκασο: η πρωτεύουσα Kapiša-kaniš της Γκαντάρα εποικίστηκε με 4000 γηγενείς και 3000 Έλληνες παλαίμαχους τον Μάρτιο του 329 π.Χ. Ήταν μια μόνιμη φρουρά και η πόλη ουσιαστικά ήταν ελληνική, αν και κάποιοι έποικοι ένιωθαν ότι βρέθηκαν εκεί για να τιμωρηθούν. Σήμερα είναι πόλη Χαρίκαρ του Αυγανιστάν.
12. Αλεξάνδρεια η Εσχάτη: ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 329 ως μόνιμο φρούριο. Εποικίστηκε από Μακεδόνες και Έλληνες παλαίμαχους και από γηγενείς δούλους. Είναι η σημερινή πόλη Χοντζέντ στο Τατζικιστάν.
13. Αλεξάνδρεια η Ωξειανή: πρόκειται για επανίδρυση μιας περσικής πόλης με Έλληνες και Ιρανούς παλαίμαχους και γηγενείς δούλους. Πιθανολογείται ότι δημιουργήθηκε το 328 π.Χ. Σήμερα πιθανώς να είναι η πόλη Αϊ-Χανούμ του Αφγανιστάν.
14. Έξι πόλεις βόρεια του Ώξου ποταμού. Εποικίστηκαν με γηγενείς αιχμαλώτους πολέμου που χρησίμευαν ως δούλοι των Μακεδόνων στρατιωτών. Αποτελούσαν μόνιμη φρουρά και όλες μαζί δημιουργούσαν ένα τείχος προστασίας ενάντια στις φυλές του βορρά.
15. Αλεξάνδρεια η Μαργιανή: επανίδρυση μιας περσικής πόλης σε όαση του ποταμού Μάργου, στο βόρειο Τουρκμενιστάν. Εποικίστηκε από Μακεδόνες, Έλληνες και Ιρανούς παλαίμαχους καθώς και από γηγενείς δούλους.
16. Αριγαίον: η πόλη εποικίστηκε από γηγενείς και Μακεδόνες παλαίμαχους την άνοιξη του 326 π.Χ. Ήταν μόνιμο φρούριο. Σήμερα είναι η πόλη Nawagai του Πακιστάν.
17. Νίκαια και Βουκεφαλία: διπλή ίδρυση και μόνιμα φρούρια στις δύο όχθες του ποταμού Υδάσπη (Τζέλουμ), ιδρύθηκαν τον Μάιο του 326 στο πεδίο της μάχης. Εποικίστηκε από Έλληνες, Μακεδόνες και Ιρανούς παλαίμαχους καθώς και γηγενείς. Πιθανώς σήμερα να είναι η πόλη Τζέλουμ του Πακιστάν. Οι πόλεις είχαν μεγάλες αποβάθρες, γεγονός που υπονοεί ότι τις προόριζαν για εμπορικά κέντρα.
18. Αλεξάνδρεια στον ποταμό Ύφαση: ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 326 π.Χ. στα ανατολικά σύνορα της αυτοκρατορίας του Αλέξανδρου. Εποικίστηκε από παλαίμαχους άγνωστης καταγωγής.
19. Αλεξάνδρεια στον Ινδό ποταμό: ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 325 στη συμβολή του Ινδού και του Ακεσίνη ποταμού, πιθανώς στην τοποθεσία ενός περσικού οικισμού. Εποικίστηκε με Θράκες παλαίμαχους και γηγενείς. Σήμερα είναι η πόλη Ουτς του Πακιστάν. Είχε μεγάλες αποβάθρες, οπότε μάλλον προοριζόταν για εμπορικό κέντρο.
20. Αλεξάνδρεια η Σογδιανή: Άλλη μια πόλη χτισμένη στις όχθες του Ινδού ποταμού. Ιδρύθηκε την άνοιξη του 325 π.Χ. Μάλλον ήταν προσωρινό στρατόπεδο βόρεια του Ρόχρι.
21. Πατάλα (λιμάνι). Φρούριο που ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 325 π.Χ. στην τοποθεσία μιας παλαιότερης ινδικής πόλης. Σήμερα είναι η πόλη Μπαχμάναμπαντ, 75 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης Χίντεραμπαντ.
22. Αλεξάνδρεια Ραμβακία: μια πόλη που οχυρώθηκε από τον Ηφαιστίονα και τον Λεοννάτο το φθινόπωρο του 325 π.Χ. Προοριζόταν να γίνει μόνιμος οικισμός, αλλά σύντομα εγκαταλείφθηκε. Σήμερα είναι η πόλη Μπέλα του Πακιστάν.
23. Αλεξάνδρεια η εν Καρμανία: η πόλη αυτή ιδρύθηκε από τον Αλέξανδρο και όχι από τον Σέλευκο. Πρέπει να ήταν μόνιμος οικισμός και να ιδρύθηκε το 324 π.Χ. Ίσως σήμερα να είναι η πόλη Γκολάσκερντ του Ιράν.
24. Αλεξάνδρεια η εν Σουσιανή: πολύ κοντά στις εκβολές του Τίγρη ποταμού. Πιθανώς να εποικίστηκε από Μακεδόνες, Έλληνες και Ιρανούς παλαίμαχους καθώς και γηγενείς. Αργότερα έγινε γνωστή ως Σπασίνου Χάραξ. Σήμερα στην περιοχή βρίσκεται η πόλη Αλ Κουρνάχ του Ιράκ.
Αυτές τις πόλεις ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος. Οι περισσότερες ήταν στρατόπεδα, όπου έμεναν Μακεδόνες και Έλληνες παλαίμαχοι. Πολλοί απ’ αυτούς δεν ήταν ευτυχισμένοι και σε δυο περιπτώσεις – μετά το θάνατο του Αλέξανδρου – η νοσταλγία τους έκανε να επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Πηγή: Jona Lendering

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2011

ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΔΑ - MAGNA GRECIA

Αν θέλετε να δείτε μερικά μνημεία από τον πολιτισμό της Μεγάλης Ελλάδας, δείτε το παρακάτω βίντεο. Συγχαρητήρια στο δημιουργό του HellenicAngel. Επίσης τα τραγούδια που ακούγονται είναι από το συγκρότημα Ghetonia (Γειτονία), το οποίο έχει σαν βάση του το χωριό Καλημέρα στην Κάτω Ιταλία και έχει σκοπό τη διατήρηση των "γκρεκάνικων" ή "γκρίκο", της γλώσσας που μιλάνε οι λιγοστοί πια ελληνόφωνοι της περιοχής του Σαλέντο.



Για να δείτε κι άλλα τραγούδια από τους Ghetonia (pelerinagedelarose, ευχαριστώ):



Κυριακή 27 Μαρτίου 2011

Ο Υπολογιστής των Αντικυθήρων

"Κοίταξε, Οδυσσέα. Ταξιδεύοντας, να έχεις αριστερά το αστέρι που λέγεται Μεγάλη Άρκτος." (Οδύσσεια) Για να ξανοιχτούν στα πέλαγα, μακριά από τα σημάδια της στεριάς, οι αρχαίοι ναυτικοί έπρεπε να έχουν τρόπο για να προσανατολιστούν. Η οδηγία της Καλυψώς στον Οδυσσέα δείχνει πόσο σημαντική ήταν η πρόοδος της αστρονομίας για τα μεγάλα ταξίδια. Οι περισσότεροι μελετητές πιστεύουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες δεν γνώριζαν τον εξάντα ή κάποιο άλλο γωνιομετρικό όργανο, για να υπολογίζουν το ύψος του ήλιου και των άλλων ουράνιων σωμάτων. Και παρ' ότι η πρώτη χάραξη χαρτών αποδίδεται από τον Στράβωνα στον αστρονόμο Αναξίμανδρο τον Μιλήσιο, στις αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα, δεν φαίνεται να χρησιμοποιήθηκαν από τους ναυτικούς παρά στην Ελληνιστική Eποχή.
Το 1901, στα Αντικύθηρα, σφουγγαράδες ανακάλυψαν ένα ναυάγιο από όπου ανασύρθηκε ένα περίεργο αντικείμενο που έμελλε να δημιουργήσει πολλές διαμάχες σχετικά με την τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων. Ήταν ένας μηχανισμός με γρανάζια που η ακτινοσκοπική εξέτασή του στο Κέντρο Ερευνών «Δημόκριτος» από τον καθηγητή Derek de Solla Price του Πανεπιστημίου Yale, με τη συνεργασία του Έλληνα Πυρηνικού Φυσικού Χαρ. Καράκαλου, το 1973, αποκάλυψε ότι ήταν ο πιο πολύπλοκος μηχανισμός που είχε κατασκευαστεί μέχρι το 1200 μ.Χ.! Πρόκειται για ένα μηχανικό υπολογιστή που δείχνει τις κινήσεις του Ήλιου, της Γης και της Σελήνης με μεγάλη ακρίβεια (Βλέπε εικόνα αριστερά).
Βέβαια, υπήρχαν προηγούμενα αναφορές για ένα μηχανισμό που έδειχνε την κίνηση του Ήλιου και των πλανητών και που ήταν το πρώτο «πλανητάριο», αλλά ελάχιστοι πίστευαν ότι οι τεχνίτες της εποχής διέθεταν εργαλεία και γνώσεις για να κατασκευάσουν μηχανισμούς τέτοιας πολυπλοκότητας. Στο Εθνικό Μουσείο, εκτός από τα τμήματα του μηχανισμού που βρέθηκαν στο ναυάγιο, υπάρχει αναπαράσταση του “Υπολογιστή των Αντικυθήρων”. Για να μάθετε περισσότερα, κάντε κλικ στην Βικιπαίδεια.



Δείτε και το παρακάτω βίντεο:


Πηγή: Περιοδικό Internet - Rom - Multimedia, Τεύχος 6, Αθήνα, Απρίλιος-Μάιος 1998, σελ. 57.

Τρίτη 8 Μαρτίου 2011

Αντρέι Ρουμπλιόβ

Ο Αντρέι Ρουμπλιόβ (ρωσ.: Андрей Рублёв) (περί το 1360 με 1370 - 1427 ή 29 Ιανουαρίου 1430) θεωρείται ο κορυφαίος Ρώσος αγιογράφος του Μεσαίωνα. Λίγα είναι γνωστά για τη ζωή του. Δεν ξέρουμε ούτε πού γεννήθηκε, ούτε ποιο ήταν το κοσμικό του όνομα, καθώς το όνομα «Ανδρέας» του δόθηκε όταν εκάρη μοναχός στη Μονή της Αγίας Τριάδας. Η πρώτη αναφορά στο όνομά του γίνεται το 1405 σε ένα έγγραφο, το οποίο αναφέρει ότι ανέλαβε την εικονογράφηση του Ναού του Ευαγγελισμού στο Κρεμλίνο μαζί με το Θεοφάνη τον Έλληνα και κάποιον μαΐστορα Πρόχορο. Αναφερόταν εκεί τελευταίος, και λόγω ηλικίας και λόγω αρχαιότητας.
Λέγεται ότι το 1408 ανέλαβε, μαζί με το συνεργάτη του Δανιήλ, την αγιογράφηση του Ναού της Αναλήψεως στο Βλαντίμιρ και από το 1425 ως το 1427 του καθολικού της Μονής του, της Αγίας Τριάδας ή Αγίου Σεργίου. Τέλος, μετά το θάνατο του συνεργάτη του Δανιήλ ήρθε στη Μονή Ανδρόνικωφ στη Μόσχα, όπου ανέλαβε την αγιογράφηση του καθολικού. Θεωρείται ότι πέθανε κατά τη διάρκεια αυτής της εργασίας σε ηλικία περίπου 70 ετών, στις 29 Ιανουαρίου 1430 (η ημερομηνία αμφισβητείται). Το 1988 ανακηρύχθηκε άγιος από τη Ρωσική Εκκλησία ως Άγιος Ανδρέας ο Εικονογράφος και η μνήμη του τιμάται στις 4 Ιουλίου.
Ο Αντρέι Ρουμπλιόβ υπήρξε ο επιφανέστερος Ρώσος αγιογράφος και θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους του κόσμου. Το έργο για το οποίο αναγνωρίζεται ως ένας από τους κορυφαίους Ορθόδοξους αγιογράφους, είναι η εικόνα της Αγίας Τριάδος, η οποία είναι το αριστούργημα της ρωσικής εικονογραφικής τέχνης. Η εικόνα της Αγίας Τριάδος, γνωστή ως «Φιλοξενία του Αβραάμ», διακρίνεται για τη σύνθεση, το ρυθμό, το φωτισμό, την αρμονία, την καθαρότητα και την απλότητα.
Αισθητικές κρίσεις για το έργο του είναι δύσκολο να διατυπωθούν με βεβαιότητα, καθώς τα έργα που του αποδίδονται (εκτός του ότι η πατρότητά τους είναι αμφίβολη) έχουν υποστεί επιχρωματώσεις από μεταγενέστερους, καθώς τα υλικά που χρησιμοποιούνταν εκείνη την εποχή στη Ρωσία δεν ήταν ανεξίτηλα. Σε κάθε περίπτωση διακρίνονται σαφείς επιδράσεις από το έργο του Θεοφάνη του Έλληνα, αλλά θεωρείται ότι έχει πάει ακόμη παραπέρα από το Θεοφάνη, αναφορικά με την απεικόνιση της πνευματικότητας στις μορφές. Η τεχνική του συνδυάζει ασκητισμό και αρμονία κατά το βυζαντινό πρότυπο. Τα έργα του διακρίνονται από ηρεμία και γαλήνη και θεωρούνται πρότυπο ορθόδοξης εικονογραφίας.

Πηγή: Βικιπαίδεια

Δείτε παρακάτω ένα απόσπασμα από την αριστουργηματική ταινία Αντρέι Ρουμπλιόβ του Αντρέι Ταρκόφσκι. Στη σκηνή αυτή, βλεπουμε μια συζήτηση ανάμεσα στον Θεοφάνη τον Έλληνα και τον Αντρέι Ρουμπλιόφ.

Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011

Το έπος των Νιμπελούγκεν

Υπόθεση: Ο Ζίγκφριντ, φτάνει στη Βορμς, για να κατακτήσει την Κρίμχιλντ, της οποίας έχει ακούσει να υμνούν την ανυπέρβλητη ομορφιά. Ο πρίγκιπας έχει προηγουμένως αρπάξει τον καταραμένο θησαυρό των Νιμπελούνγκεν και έχει γίνει άτρωτος μετά το λουτρό στο αίμα του δράκοντα που σκότωσε. Άτρωτος παντού, εκτός από ένα σημείο...

To Nibelungenlied, το Τραγούδι των Νιμπελούνγκεν, των παιδιών της ομίχλης δηλαδή (η λέξη Nebel στα γερμανικά έχει την ίδια ρίζα με την ελληνική λέξη νεφέλη), είναι, ίσως, το ωραιότερο μεσαιωνικό έπος, η αντίστοιχη Ιλιάδα της γερμανικής φιλολογίας. Ένα επικό ποίημα, αγνώστου συγγραφέως, γραμμένο περί τα 1.200 μ.Χ., που συμπαρασύρει τον αναγνώστη στον ξέφρενο καλπασμό των δραματικών του διαλόγων. Βασισμένο σε ένα σύμφυρμα ψηγμάτων της ιστορίας, στοιχείων της γερμανικής παγανιστικής μυθολογίας, θρύλων των σκανδιναβικών χωρών, ακόμη και στις λαϊκές δοξασίες σλαβικών παραμυθιών, αναβιώνει με θαυμαστή λιτότητα τους θρύλους και την εποποιία της ευρωπαϊκής ιπποσύνης, αλλά και την σκοτεινή ανθρώπινη φύση, όπως αυτή παρουσιάζεται στις αρχαίες τραγωδίες.
Ένας αμύθητος θησαυρός, ένας μεγαλόπνοος έρωτας, μια αντιζηλία, ένας στυγερός φόνος, ένας αιματηρός πόλεμος, μια γυναίκα που διψά για εκδίκηση και φτάνει να σκοτώσει ακόμη και το ίδιο της το παιδί, αλλά και νεράιδες, ρωμαλέοι ιππότες, αχρεία, ποταπά ανθρωπάκια, ο προαναγγελμένος όλεθρος... Ο έρωτας και η εκδίκηση, η δόξα και η φιλαργυρία είναι οι προφάσεις που χρησιμοποιεί η ανελέητη μοίρα για να οδηγήσει τους ήρωες στο αμετάκλητο πεπρωμένο, στο φοβερό τέρμα μιας διαδρομής, όπου τους περιμένει ο θάνατος μέσα σ' ένα πρωτοφανές λουτρό αίματος.

Αυτό είναι το μυθολογικό σύμπαν του σκοτεινού και βλοσυρού αυτού ποιήματος, που ενέπνευσε τον Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν στην συγγραφή της διάσημης τριλογίας του Ο Άρχοντας των δαχτυλιδιών, τον Ριχάρδο Βάγκνερ, στην σύνθεση της θαυμαστής τετραλογίας του Το δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν, αλλά και τον Φριτς Λανγκ που το μετέφερε υπο δειγματικά στην μεγάλη οθόνη.
Πηγή: http://www.pulp.gr/Books/Genres/Fantasy/

Δείτε παρακάτω ένα απόσπασμα από την ταινία του Fritz Lang, τη σκηνή όπου ο Ζίγκφριντ παλεύει με τον δράκοντα:



Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2011

Η λεηλασία της Κωνσταντινούπολης, 1204 - Le sac de Constantinople, 1204

Η λεηλασία της Κωνσταντινούπολης δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία. Για εννέα αιώνες η μεγάλη αυτή πόλη ήταν πρωτεύουσα της χριστιανοσύνης. Ήταν γεμάτη με έργα τέχνης που είχαν διασωθεί από την Αρχαία Ελλάδα και με αριστουργήματα φιλοτεχνημένα από τους ίδιους τους χειροτέχνες της. Οι Βενετοί κατά τ’ άλλα γνώριζαν την αξία αυτών των αντικειμένων. Όπου μπόρεσαν, άρπαξαν θησαυρούς και τους μετέφεραν στην πόλη τους για να διακοσμήσουν πλατείες, εκκλησίες και παλάτια. Όμως οι Γάλλοι και οι Φλαμανδοί ήταν πλημμυρισμένοι με καταστροφικό μένος. Ξεχύθηκαν ουρλιάζοντας στους δρόμους και στα σπίτια, άρπαζαν ό,τι έλαμπε και κατέστρεφαν ό,τι δεν μπορούσαν να μεταφέρουν, κάνοντας στάσεις μόνο για να σκοτώσουν, να βιάσουν ή να ανοίξουν τα κελάρια για να πιουν. Δεν γλίτωσαν ούτε μοναστήρια ούτε εκκλησίες ούτε βιβλιοθήκες. Στην ίδια την Αγία Σοφία, μεθυσμένοι στρατιώτες εθεάθησαν να σκίζουν τις μεταξωτές κουρτίνες, να κομματιάζουν το μεγάλο ασημένιο εικονοστάσιο και να ποδοπατούν ιερά βιβλία και εικόνες. Καθώς κάποιοι έπιναν χαρούμενα από τα δισκοπότηρα του ιερού, μια πόρνη ανέβηκε στον πατριαρχικό θρόνο και είπε ένα άσεμνο γαλλικό τραγούδι. Επιτέθηκαν και στις μοναχές στα μοναστήρια. Λεηλατήθηκαν τόσο τα παλάτια όσο και τα καταγώγια. Τραυματισμένα γυναικόπαιδα κείτονταν και πέθαιναν στους δρόμους. Για τρεις μέρες συνεχίστηκαν αυτές οι αποτρόπαιες σκηνές λεηλασίας και σφαγής, μέχρι που ρημάχτηκε τελείως αυτή η μεγάλη και πανέμορφη πόλη. Ακόμα και οι Σαρακηνοί θα έδειχναν περισσότερο οίκτο, αναφώνησε ο ιστορικός Νικήτας, και όχι άδικα.
Στο τέλος οι Λατίνοι αρχηγοί κατάλαβαν πως αυτές οι καταστροφές δεν ωφελούσαν κανέναν. Όταν οι στρατιώτες κουράστηκαν να ασελγούν, επιβλήθηκε η τάξη. Όποιος είχε κλέψει κάποιο πολύτιμο αντικείμενο υποχρεώθηκε να το επιστρέψει στους Φράγκους ευγενείς· βασάνισαν άτυχους πολίτες για να ομολογήσουν πού έκρυβαν τις περιουσίες τους. Παρά τις μεγάλες απώλειες, η αξία των λαφύρων ήταν ιλιγγιώδης. Κανείς, γράφει ο Βιλεαρδουίνος, δεν θα μπορούσε να μετρήσει το χρυσάφι και το ασήμι, τα σκεύη και τα πετράδια, τα χρυσοκέντητα υφάσματα και τα μετάξια, τις γούνες από σκίουρους και τις ερμίνες. Και προσθέτει με το εκλεπτυσμένο κύρος του ότι ποτέ από κτίσεως κόσμου δεν απέφερε τόσα πολλά η λεηλασία μιας πόλης. Όλα μοιράστηκαν σύμφωνα με τη συνθήκη: τρία όγδοα πήραν οι σταυροφόροι, τρία όγδοα οι Βενετοί και ένα τέταρτο κρατήθηκε για τον μελλοντικό Αυτοκράτορα. […]
Δεν υπήρξε μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας από την Τέταρτη Σταυροφορία. Όχι μόνο προκάλεσε την καταστροφή ή το σκόρπισμα όλων των θησαυρών του παρελθόντος που το Βυζάντιο διαφύλαττε με ζήλο, όχι μόνο πλήγωσε θανάσιμα έναν πολιτισμό που σωζόταν υπέροχος και ζωντανός, αλλά αποτέλεσε και πράξη γιγαντιαίας πολιτικής απερισκεψίας. Δε βοήθησε σε τίποτα τους χριστιανούς της Παλαιστίνης. Αντίθετα, τους στέρησε οποιαδήποτε πιθανή βοήθεια. Αναστάτωσε όλη την άμυνα της χριστιανοσύνης. […]
Στο μεταξύ ρίζωσε το μίσος ανάμεσα στους χριστιανούς της Δύσης και της Ανατολής. Οι αφελείς ελπίδες του Πάπα Ιννοκέντιου Γ΄ και η κομπορρημοσύνη των σταυροφόρων που θεωρούσαν ότι είχαν δώσει ένα τέλος στο Σχίσμα και ότι είχαν ενώσει πάλι τις Εκκλησίες δεν επαληθεύτηκαν ποτέ. Αντιθέτως η βαρβαρότητά τους χαράχτηκε στη μνήμη και έμεινε για πάντα ασυγχώρητη. Αργότερα, χριστιανοί πρίγκιπες της ανατολικής Ευρώπης θα εισηγηθούν την επανένωση με τη Ρώμη, προσδοκώντας στη δημιουργία ενός κοινού μετώπου κατά των Τούρκων. Όμως οι λαοί τους δεν θα τους ακολουθήσουν. Δε θα μπορέσουν να ξεχάσουν την Τέταρτη Σταυροφορία. Ίσως η ρήξη των εκκλησιών της Ρώμης και της Ανατολής να ήταν αναπόφευκτη, όμως το εγχείρημα των Σταυροφοριών δηλητηρίασε τις σχέσεις τους και πια, όσες προσπάθειες κι αν έκαναν οι πρίγκιπες, το σχίσμα παρέμενε ολοκληρωτικό, ανεπανόρθωτο και οριστικό μέσα στις καρδιές των χριστιανών της Ανατολής.

Steven Runciman, Η ιστορία των Σταυροφοριών, Τόμος Γ΄, βιβλίο Β΄, κεφ. Α΄
Μετάφραση: Χρήστος Κουτούλας


Le sac de Constantinople est sans équivalent dans l’Histoire. Pendant neuf siècles, la grande ville avait été la capitale de la civilisation chrétienne. Elle était remplie d’œuvres d’art qui dataient de la Grèce antique et de chefs-d’œuvre de ses propres artisans raffinés. Les Vénitiens connaissaient du reste la valeur de ces choses. Partout où ils le purent, ils s’emparèrent des trésors et les emportèrent pour orner leurs places, leurs églises et leurs palais. Les Français et les Flamands, en revanche, étaient animés par une rage de destruction. Ils se ruaient en meute hurlante dans les rues et les maisons, s’emparant de tout ce qui brillait et détruisant ce qu’ils ne pouvaient emporter, ne s’arrêtant que pour tuer, violer ou ouvrir les caves pour se désaltérer. Les monastères pas plus que les églises ou les bibliothèques ne furent épargnés. À Sainte-Sophie elle-même, on vit des soldats ivres déchirer les draperies de soie et mettre en morceaux la grande iconostase d’argent tandis que les livres et les icônes saintes étaient piétinées. Pendant que certains buvaient joyeusement dans les calices de l’autel, une prostituée se jucha sur le trône patriarcal pour chanter une chanson française grivoise. On agressait les nonnes dans leurs couvents. Les palais comme les bouges étaient saccagés. Des femmes et des enfants blessés gisaient mourant dans les rues. Pendant trois jours les scènes atroces de pillage et de boucherie continuèrent jusqu’à ce que l’immense et belle ville soit dévastée. Les Sarrasins eux-mêmes eussent montré plus de compassion, s’écria l’historien Nicétas, et avec raison.
Les chefs latins finirent par comprendre que ces destructions ne profitaient à personne. Quand les soldats furent épuisés de licence, on restaura l’ordre. Quiconque avait volé un objet précieux fut obligé de le restituer aux nobles francs ; et l’on tortura les malheureux citoyens pour leur faire avouer où étaient cachés leurs biens. En dépit de tout ce saccage gratuit, la hauteur du butin était vertigineuse. Personne, écrit Villehardouin, n’aurait pu compter l’or et l’argent, la vaisselle et les joyaux, les brocarts et les soies, les fourrures, le vair, le petit-gris et l’hermine ; et il ajoute, avec toute l’autorité de son érudition, que jamais le pillage d’une ville n’a tant rapporté depuis la création du monde. Le fruit en fut réparti conformément au traité ; les trois-huitièmes allèrent aux croisés, trois-huitièmes encore aux Vénitiens et un quart fut réservé au futur empereur.[...]
Il n’y eut jamais de plus grand crime contre l’humanité que la Quatrième Croisade. Non seulement elle causa la destruction ou la dispersion de tous les trésors du passé chéris par Byzance, et la blessure mortelle d’une civilisation qui restait superbe et vivante ; mais ce fut aussi un acte d’une folie politique gigantesque. Il ne servit en rien aux chrétiens de Palestine. Il les priva bien plutôt d’aides potentiels. Et il perturba toute la défense de la chrétienté.[...]
Pendant ce temps, la haine avait été semée entre les chrétientés orientale et occidentale. Les espérances naïves du pape Innocent III et les vantardises complaisantes des croisés qui considéraient avoir comblé le schisme et réuni l’Église ne furent jamais satisfaites. Leur barbarie laissait au contraire un souvenir qui ne passerait jamais. Les princes de la chrétienté d’Europe orientale recommanderaient peut-être plus tard la réunion avec Rome dans le souci sincère d’opposer un front commun aux Turcs. Cependant leurs peuples ne les suivraient pas. Ils ne pouvaient pas oublier la Quatrième Croisade. Peut-être était-il inévitable que l’Église de Rome et les grandes Églises orientales s’éloignent ; mais l’entreprise croisée avait aigri leurs relations et désormais, quels que soient les efforts de certains princes, le schisme resterait complet, irrémédiable, définitif, dans le cœur des chrétiens d’Orient.
Steven Runciman, Histoire des croisades, volume III, livre II, chapitre I

Traduction : Guillaume Villeneuve. Texte copié dans le site : http://www.guillaume-villeneuve-traducteur.fr/spip.php?article49 

Steven Runciman (1903-2000)

Αν ενδιαφέρεστε να διαβάσετε βιβλία για το Βυζάντιο, τα καλύτερα είναι του Στήβεν Ράνσιμαν, που είναι ο γνωστότερος βυζαντινολόγος του 20ού αιώνα Λέγεται ότι σε ηλικία 5 ετών μιλούσε και διάβαζε ελληνικά και λατινικά. Κατά τη διάρκεια των σπουδών και των μελετών του έμαθε αρκετές από τις δυτικές γλώσσες, καθώς και Αραβικά, Περσικά, Τουρκικά, εβραϊκά, συριακά, αρμενικά και γεωργιανά για τη μελέτη των πηγών της Μεσαιωνικής ιστορίας. Τα έργα του είναι:

-The Emperor Romanus Lecapenus and His Reign (1929)
-The First Bulgarian Empire (1930)
-Byzantine Civilization (1933)
-The Medieval Manichee : A Study of the Christian Dualist Heresy (1947)
-A History of the Crusades: Volume 1, The First Crusade and the Foundation of the Kingdom of Jerusalem (Cambridge University Press 1951)
-A History of the Crusades: Volume 2, The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East (Cambridge University Press 1952)
-A History of the Crusades: Volume 3, The Kingdom of Acre and the Later Crusades (Cambridge University Press 1954)
-The Eastern Schism: A Study of the Papacy and the Eastern Churches during the XIth and XIIth Centuries (1955)
-The Sicilian Vespers: A History of the Mediterranean World in the Later Thirteenth Century (1958)
-The White Rajahs (1960)
-The Fall of Constantinople 1453 (1965)
-The Great Church in Captivity (1968)
-The Last Byzantine Renaissance (1970)
-The Orthodox Churches and the Secular State (1972)
-Byzantine Style and Civilization (1975)
-The Byzantine Theocracy (1977)
-Mistra: Byzantine Capital of the Peloponnese (1980) (2009 reprint: The Lost Capital of Byzantium: The History of Mistra and the Peloponnese; New foreword by John Freely.)
-A Traveller's Alphabet. Partial Memoirs. (1991)
Πηγή: Βικιπαίδεια

Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Ερατοσθένης ο Κυρηναίος (276-194 π.Χ.)

Ο Ερατοσθένης ήταν μαθηματικός, γεωγράφος και αστρονόμος. Είναι ο πρώτος που προσπάθησε να μετρήσει την περιφέρεια της γης. Δείτε το βίντεο που ακολουθεί για να καταλάβετε με ποιον τρόπο κατάφερε χωρίς προηγμένα μέσα να κάνει αυτήν τη μέτρηση. Ευχαριστούμε και πάλι την Εγκυκλοπαίδεια ΧΘΩΝ 2002 απ' όπου προέρχεται το βίντεο.

Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου 2011

Καρυάτιδες - A Greek Tragedy

Δείτε το κινούμενο σχέδιο διάρκειας 6 λεπτών με τίτλο A Greek Tragedy (Een griekse tragedie, Μια ελληνική τραγωδία) που έκανε το 1985 μια βελγίδα σκηνοθέτις, η Nicole Van Goethem. Η πολυβραβευμένη αυτή ταινία είναι εμπνευσμένη από τις Καρυάτιδες, που τόσα χρόνια κρατούν το βάρος του Ερεχθείου. Είναι χωρίς λόγια και έχει μόνο ένα μεσότιτλο στην αρχή στα λατινικά: Quod non fecerunt Scoti, fecerunt Cariatidi (Όσα δεν έκαναν οι Σκωτσέζοι, τα έκαναν οι Καρυάτιδες), μια χιουμοριστική αναφορά στον Λόρδο Μπάιρον, που, όταν ανέβηκε στην Ακρόπολη και είδε τις καταστροφές του Λόρδου Έλγιν, χάραξε την εξής πρόταση πάνω σε μια πέτρα: Quod non fecerunt Gothi, fecerunt Scoti, Όσα δεν έκαναν οι Γότθοι, τα έκαναν οι Σκωτσέζοι...

Σάββατο 22 Ιανουαρίου 2011

Πιρούνι...

Μάθετε λοιπόν ότι το πιρούνι είναι εφεύρεση των Βυζαντινών! Μάλιστα! Τα πιρούνια γεννήθηκαν στο Βυζάντιο και τα μετέφεραν στην Ευρώπη δυο Βυζαντινές πριγκίπισσες: η Θεοφανώ, που παντρεύτηκε τον Όθωνα Β΄ της Σαξωνίας το 972 και η Θεοδώρα Δούκαινα, κόρη του Κωνσταντίνου Δούκα, που παντρεύτηκε το δόγη της Βενετίας Ντομένικο Σέλβο το 1054. Τότε τα πιρούνια έγιναν μόδα σε όλη τη Βόρεια Ιταλία. Οι Ιταλοί αρχικά τα κατέκριναν και τα χρησιμοποιούσαν μόνο για να τρώνε ζυμαρικά. Αργότερα τα έμαθαν και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι. Στην Γαλλία εμφανίστηκαν στην αυλή του βασιλιά το 1324 και στην αρχή τα χρησιμοποιούσαν μόνο για να τρώνε ψητά αχλάδια. Δεν τα χρησιμοποιούσε ούτε ο Βασιλιάς Ήλιος Λουδοβίκος 14ος τον 17ο αιώνα, που προτιμούσε απλώς να τα βλέπει στο τραπέζι και να τρώει με... τα χεράκια του! Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι τα έπλενε πριν πάει στην τραπεζαρία...

Fouchette...
Apprenez donc que les fourchettes furent inventées par les Byzantins! Hé oui! Les fourchettes furent inventées à Byzance et transportées en Europe par deux princesses : Théophano qui épousa Otton II de Saxe en 972 et Théodora Ducaina, fille de Constantin Ducas, qui épousa le doge de Venise Dominique Selvo en 1054. C'est alors que les fourchettes devinrent une mode au Nord de l'Italie. Au début, les Italiens les critiquèrent et ne les employaient que pour manger des pâtes. Plus tard, on apprit leur existence dans le reste de l'Europe. En France, elles apparurent à la Cour en 1324 et au début on ne les utilisait que pour manger des poires cuites. Même le roi soleil Louis XIV au XVIIe siècle évitait de les utiliser et préférait tout simplement les regarder sur sa table alors qu'il mangeait avec... ses mains! Espérons qu'il les lavait avant de passer à table...

Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2010

Το χρονικό της τεχνολογίας στην Αρχαία Ελλάδα

  • 3000 π.Χ.: Έναρξη λειτουργίας του μεταλλείου ασημιού στο Θορικό Λαυρίου
  • 2500 π.Χ.: Λειτουργία μεταλλευτικών κλιβάνων στο χωριό Στενό Αρκαδίας: Το 1980 ανακαλύφθηκαν στο χωριό Στενό Αρκαδίας έξι μονάδες χύτευσης μετάλλων με τεχνολογία παρόμοια με της υψικαμίνου, που χρονολογούνται ανάμεσα στα 2500-2200 π.Χ. ανατρέποντας τις μέχρι τώρα απόψεις για τη μεταλλουργική δραστηριότητα εκείνης της εποχής.
  • 2000 π.Χ.: Κατασκευή μεγαλιθικών μνημείων Μάνης.
  • 1500 π.Χ.: Παρουσία των περίφημων πλοίων της Θήρας: Τα πλοία της Θήρας έγιναν γνωστά μέσα από τις περίφημες τοιχογραφίες που ήρθαν στο φως το 1973. Παρουσιάζουν επτά καλοζωγραφισμένα πλοία της περιόδου 1600-1500 π.Χ., που δείχνουν υψηλό επίπεδο ναυπηγικής αρτιότητας. Είναι εντυπωσιακό ότι αυτή η ναυπηγική παράδοση «χάνεται» για τα επόμενα 600 χρόνια και επανεμφανίζεται την εποχή της τριήρους, στους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους.
  • 1450 π.Χ.: Αρδευτικά και αποξηραντικά έργα στην Κωπαΐδα.
  • 1200 π.Χ.: Έναρξη εργασιών στα μεταλλεία Λαυρίου: Τα μεταλλεία του Λαυρίου, που στήριξαν την ανάπτυξη της Αθηναϊκής Δημοκρατίας (παρείχαν 750 τάλαντα κατ’ έτος), άρχισαν να λειτουργούν πολύ νωρίτερα, το 1200 π.Χ., και η εκμετάλλευσή τους συνεχίστηκε μέχρι το τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. Εκεί αναπτύχθηκαν τρεις σημαντικές μεταλλουργικές τεχνικές: η μαζική εκκαμίνευση και τήξη των μετάλλων, ο εμπλουτισμός των μεταλλευμάτων και η μηχανοποίηση της κοπής των νομισμάτων.
  • 1000 π.Χ.: Κατασκευή του Αινιγματικού «Δρακόσπιτου» της Όχης.
  • 780 π.Χ.: Χρήση του Αλφαβήτου.
  • 650 π.Χ.: Έκδοση των πρώτων νομισμάτων.
  • 650 π.Χ.: Ναυπήγηση της πρώτης τριήρους από τον Αμεινοκλή: Οι τριήρεις ήταν μακριά και στενά πλοία με τρεις σειρές κωπηλατών, με έναν ιστό και αρκετά πολύπλοκη εξάρτηση. Το μήκος τους έφτανε τα 40 μέτρα και το πλήρωμά τους αποτελείτο από 200 άνδρες περίπου.
  • 600 π.Χ.: Κατασκευή της Διόλκου στην Κόρινθο: Ο Δίολκος των νεών, ήταν ένα από τα σημαντικότερα τεχνικά έργα της αρχαιότητας και ένωνε τα δύο λιμάνια των Κεχρέων στο Σαρωνικό και του Λέχαιου στον Κορινθιακό. Ήταν ένας λιθόστρωτος δρόμος πλάτους από 3,5-5 μ. με αυλακώσεις πάνω στις οποίες κυλούσαν πλατφόρμες που μετέφεραν τα σκάφη από το ένα λιμάνι στο άλλο.
  • 580 π.Χ.: Το πρώτο πιεστήριο λαδιού.
  • 570 π.Χ.: Ο Γλαύκος ο Χίος εφαρμόζει μέθοδο συγκόλλησης σιδηρών τμημάτων.
  • 550 π.Χ.: Ο Αναξίμανδρος εφευρίσκει τον Γνώμονα και το Χάρτη.
  • 540 π.Χ.: Ανέγερση του ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο: Ο Χερσίφρων ο Κνώσσιος αναλαμβάνει μαζί με τον Μεταγένη και τον Θεόδωρο την ανέγερση του ναού της Αρτέμιδος στην Έφεσο. Ο ναός, που περιλαμβάνεται στα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, καταστράφηκε το 365 π.Χ. από τον Ηρόστρατο.
  • 530 π.Χ.: Αναφέρονται οι πρώτες ανυψωτικές μηχανές: Η χρήση γερανών και άλλων ανυψωτικών μηχανών πρέπει να είχε αρχίσει πολύ νωρίτερα. Η αναφορά σηματοδοτεί περισσότερο την έναρξη της συστηματικής μελέτης των αρχών λειτουργίας και των τεχνικών κατασκευής τους. Οι βασικοί τύποι ήταν πέντε: ο μοχλός, η απλή τροχαλία, η διπλή τροχαλία, το πολύσπαστο και το βαρούλκο. Με συνδυασμούς αυτών κατασκευάζονταν πιο πολύπλοκες ανυψωτικές μηχανές, όπως αυτές που αναφέρει ο Ήρωνας: η μονόκολος, η δίκολος, η τρίκολος και τετράκολος.
  • 520 π.Χ.: Κατασκευή της περίφημης σήραγγας στη Σάμο από τον Ευπαλίνο: Η σήραγγα έχει μήκος 1.040 μ. και διατομή 1,80x1,80 μ. Η κατασκευή της άρχισε ταυτόχρονα και από τις δύο πλευρές και προχώρησε με εντυπωσιακή ακρίβεια έτσι ώστε τα δύο συνεργεία να συναντηθούν στο μέσο της απόστασης με ελάχιστη απόκλιση!
  • 510 π.Χ.: Αρχίζει η κατασκευή του Ηραίου στη Σάμο.
  • 450 π.Χ.: Ο Φειδίας κατασκευάζει το γιγάντιο άγαλμα του Δία στην Ολυμπία.
  • 425 π.Χ.: Ο Αρχύτας κατασκευάζει την πρώτη ιπτάμενη μηχανή: Η «πετομηχανή» όπως την ονόμαζε ο Αρχύτας ο Ταραντίνος, λειτουργούσε με συμπιεσμένο αέρα και ένα σύστημα αεροπροώθησης που της επέτρεπε να πετά σε αποστάσεις περίπου 200 μ. Στον Αρχύτα αποδίδεται επίσης η κατασκευή της βίδας και της παιδικής ροκάνας!
  • 400 π.Χ.: Χρησιμοποιούνται ο καταπέλτης και η βαλλίστρα: Πιστεύεται ότι εφευρέθηκαν από τους μηχανικούς του Διονυσίου του Πρεσβύτερου (399 π.Χ.) και αποτελούν χαρακτηριστική περίπτωση εφαρμογής επιστημονικών μεθόδων στην τεχνολογία του πολέμου. Όπως αναφέρει ο Βιτρούβιος στο έργο του De Architectura: «οι βαλλίστρες κατασκευάζονται με ποικίλες αρχές έτσι ώστε να παράγουν το ίδιο αποτέλεσμα. Μερικές λειτουργούν με χειρομοχλούς, άλλες με τροχαλίες, άλλες με άλλου είδους ανυψωτήρες και άλλες με τη βοήθεια τυμπάνων. Πάντως, καμία βαλλίστρα δεν κατασκευάζεται χωρίς να ληφθεί υπόψη το βάρος της πέτρας που πρόκειται να εκτοξεύσει. Για το λόγο αυτό οι αρχές του δεν είναι εύκολα κατανοητές από τον καθένα, παρά μόνο από εκείνους τους τεχνίτες που γνωρίζουν τη γεωμετρική επεξεργασία των αριθμών και των πολλαπλασίων τους…»
  • 380 π.Χ.: Έναρξη λειτουργίας των ελικοειδών πλυντηρίων στο Λαύριο.
  • 360 π.Χ.: Ο Εύδοξος ανακαλύπτει τον αστρολάβο και τον πόλο.
  • 350 π.Χ.: Γίνεται γνωστή η χρήση του υδραυλικού τηλέγραφου: Ο υδραυλικός τηλέγραφος είναι το πρώτο μηχανοποιημένο επικοινωνιακό σύστημα. Αποτελείται από δύο όμοιες μηχανές που τοποθετούνται σε δύο σημεία με οπτική επαφή και απόσταση 20-30 χλμ. Κάθε μηχανισμός διέθετε έναν πλωτό σωλήνα με χαραγές που αντιστοιχούσαν σε κωδικοποιημένες εντολές. Η επικοινωνία στηρίζονταν στη συγχρονισμένη μετακίνηση των δύο σωλήνων.
  • 356 π.Χ.: Χτίζεται ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο.
  • 353 π.Χ.: Χτίζεται το Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού.
  • 332 π.Χ.: Πολεοδομικό σχέδιο της Αλεξάνδρειας: Ο Δεινοκράτης ο Ρόδιος αναλαμβάνει, κατ’ εντολή του Μ. Αλεξάνδρου να εκπονήσει το σχέδιο που χαρακτηρίζεται από τους κάθετους μεταξύ τους δρόμους. Θα αποτελέσει πρότυπο για πολλές μεταγενέστερες πόλεις.
  • 330 π.Χ.: Κολοσσιαίοι κίονες στα λατομεία Ευβοίας.
  • 320 π.Χ.: Οι μηχανικοί του Μ. Αλεξάνδρου: Ο στρατός του Μεγάλου Αλεξάνδρου διέθετε ένα πλήθος τεχνίτες και μηχανικούς, όπως μεταλλουργούς, τοπογράφους, ξυλουργούς, γεφυροποιούς, ναυπηγούς, σηραγγοποιούς και πολλών άλλων ειδικοτήτων, ένα «σώμα μηχανικού», που κυριολεκτικά μεταμόρφωσε όχι μόνο την πολεμική τεχνολογία αλλά και την πολεοδομία, την γεφυροποιία, την ναυπηγική.
  • 300 π.Χ.: Η πρώτη αναφορά σε διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου: έλεγχος γνησιότητας των νομισμάτων.
  • 300 π.Χ.: Το αρδευτικό σύστημα της Περαχώρας.
  • 290 π.Χ.: Οι πολεμικές μηχανές του Δημητρίου του Πολιορκητή.
  • 280 π.Χ.: Τελειώνει η κατασκευή του Κολοσσού της Ρόδου.
  • 270 π.Χ.: Ο Ηρόφιλος και τα πρώτα χειρουργικά εργαλεία.
  • 287-212 π.Χ.: Αρχιμήδης: Μερικά από τα επιτεύγματά του: ατέρμων κοχλίας, οδοντωτοί τροχοί, υδραυλικό ωρολόγιο, καύση του ρωμαϊκού στόλου με κάτοπτρα.
  • 275 π.Χ.: Χτίζεται ο Φάρος της Αλεξάνδρειας.
  • 285-222 π.Χ.: Πνευματικές μηχανές του Κτησίβιου: Ο Κτησίβιος κατασκευάζει πολλές μηχανές που χρησιμοποιούν πεπιεσμένο αέρα και πολύπλοκες αντλίες. Ανάμεσά του ξεχωρίζει ένα μουσικό όργανο, η ύδραυλις, η πρόγονος ουσιαστικά του εκκλησιαστικού οργάνου.
  • 260-180 π.X.: Φίλων ο Βυζάντιος: Από τους σημαντικότερους μηχανολόγους της Αρχαιότητας. Συνέγραψε βιβλία όπου περιγράφονται οι αρχές λειτουργίας πολλών μηχανισμών. Πολλά από αυτά έχουν διασωθεί: μοχλοί, πνευματικά, κλεψύδρα, πολιορκητική, πολεμικές μηχανές, οδοντωτοί τροχοί.
  • 240 π.Χ.: Ναυπηγείται η Συρακουσία, το μεγαλύτερο πλοίο ψυχαγωγίας.
  • 250 π.Χ.: Χρησιμοποιείται ηλιακό ρολόι με τρεις χάλκινους δακτυλίους.
  • 210 π.Χ.: Ναυπηγούνται τεράστια πολεμικά πλοία.
  • 90 π.Χ.: Κατασκευάζεται ο περίφημος υπολογιστής των Αντικυθήρων: Το 1901, στα Αντικύθηρα, σφουγγαράδες ανακαλύπτουν ένα ναυάγιο από όπου ανασύρθηκε ένα περίεργο αντικείμενο που έμελλε να δημιουργήσει πολλές διαμάχες σχετικά με την τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων. Ήταν ένας μηχανισμός με γρανάζια που η ακτινοσκοπική εξέτασή του στο Κέντρο Ερευνών «Δημόκριτος» από τον καθηγητή Derek de Solla Price του Πανεπιστημίου Yale, με τη συνεργασία του Έλληνα πυρηνικού φυσικού Χαρ. Καράκαλου, το 1973, αποκάλυψε ότι ήταν ο πιο πολύπλοκος μηχανισμός που είχε κατασκευαστεί μέχρι το 1200 μ.Χ.! Πρόκειται για ένα μηχανικό υπολογιστή που δείχνει τις κινήσεις του Ήλιου, της Γης και της Σελήνης με μεγάλη ακρίβεια.
  • 50 π.Χ.: Ο Ανδρόνικος Κυρρήστης και το υδραυλικό ρολόι.
  • 100 μ.Χ.: Κατασκευή του ατμολέβητα από τον Ήρωνα τον Αλεξανδρινό.
Πηγή: Περιοδικό Internet - Rom - Multimedia, Τεύχος 6, Αθήνα, Απρίλιος-Μάιος 1998, σελ. 57-60.